28 Temmuz dünya ve Türkiye’de Dünya Hepatit Günü olarak kutlanıyor. Türk Karaciğer Vakfı’nın bilgilerine nazaran dünya genelinde yaklaşık 400 milyon insanın Hepatit hastalığını taşıdığı biliniyor. Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğretim Vazifelisi Merve Zıvalı, Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) aktüel datalarına nazaran birinci kere İngiltere’de sebebi bilinmeyen bir hepatit virüsü tespit edildiğini söyledi. İngiltere’nin akabinde Avrupa ve ABD ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede görülen bu hastalığın “gizemli hepatit” olarak isimlendirildiğine dikkat çekti.
Altınbaş Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğretim Vazifelisi Merve Zıvalı, gizemli hepatit hadisesinin birinci gözlendiği 5 Nisan 2022’den bu yana yaklaşık binden fazla olay tespit edildiğini ve bu hadiselerin daha çok çocuklarda gözlendiğini lisana getirdi. Zıvalı, ‘Gizemli Hepatit’in mide bulantısı, ishal, sarılık, su kaybı, kas ağrıları, yorgunluk, halsizlik, ateş, iştahsızlık, uyuşukluk üzere birçok semptom gösterdiğini lisana getirdi. Zıvalı, bu belirtilerin çocuklar üzerinde bağışıklık sistemini zayıflatması, fizikî ve zihinsel sıkıntılar oluşturma potansiyeli olmasının endişelendirici olduğunu belirtti.
“KARACİĞERİ KORUMAK İÇİN HEPATİT’TEN KORUNMAK ŞART”
Merve Zıvalı, Covid-19 salgınından sonra gizemli hepatit hadiselerinin süratle çoğalması nedeniyle alınması gereken tedbirler hakkında bilgi verdi. Hepatit’in; Karaciğer iltihabı, siroz, karaciğer kanserine neden olan viral bir hastalık olduğunu ve tedavi edilmediğinde mevtle sonuçlandığını hatırlatan Merve Zıvalı, Hepatit A, B, C, D, E tipi üzere farklı tipleri olduğunu belirterek, bulaş yollarını anlattı. Zıvalı, karaciğeri korumak için Hepatip’ten kesinlikle korunmak gerektiğinin de altını çizdi. Merve Zıvalı, “Hepatit erken teşhis edilmemesi ve bedende kuluçka müddetinde hastalığın sinsice ilerlemesi açısından epey tehlikelidir. Hastalık, hayati ehemmiyete sahip olan karaciğerin fonksiyonunu bozuyor. Bilhassa bulaş yollarına dikkat edilmeli, makul dönemler ile hepatit belirteçlerine bakılmalı” tekliflerinde bulundu.
Zıvalı, Hepatit A virüsünün, halk ortasında sarılık olarak da bilindiğini besin, cinsel temas en çok da gaitanın bulaştığı su ve besinler ile bulaştığını tabir etti. En yaygın tipi Hepatit B virüsünün daha çok kan yolu ile bulaştığını siroz ve kanser üzere berbat sonuçlara neden olduğunu söyleyen Zıvalı, bu virüsten Hepatit B aşısı yapılarak korunmanın da mümkün olduğunun altını çizdi.
“HEPATİT C, D VE E TİPLERİNİN AŞISI ŞİMDİ BULUNMADI”
Hepatit C virüsünün (HCV) çoklukla kan yolu ile bulaştığını söyleyen Merve Zıvalı, hastada Hepatit B üzere hayati tehdit eden siroz, karaciğer kanseri ve hatta vefat ile sonuçlanan olayların yaşanabildiğine işaret etti. Bir öteki tipi Hepatit D’nin (HDV) enfekte kişinin beden sıvılarıyla direkt temas edilmesi halinde, Hepatit E virüsünün ise çoklukla kontamine olmuş kirli eller, yiyecek ve içecekten, nadiren de olsa kan yolu ile bulaşabildiğini söyleyen Zıvalı, iltihabi bir karaciğer hastalığı olduğunu da belirterek ömür uzunluğu karaciğer hasarına ve hatta vefata yol açabildiğini tabir etti. Merve Zıvalı, Hepatit C, D ve E tiplerinin şimdi aşılarının bulunmaması nedeniyle vatandaşların bulaş ve korunma sistemlerini kesinlikle öğrenmelerini önerdi.
