Prof. Dr. Vahdettin Engin, Marmara Üniversitesi’nde düzenlenen “Yüzyılın Maçından Yüzyılın Zaferine Ulusal Gayret ve Futbol” panelinin akabinde açıklamalarda bulundu.
YILLAR SONRA ORTAYA ÇIKAN GERÇEK
Oda TV’nin aktardığı haberde, “Sakarya Savaşı’ndan sonra düşman ordularını ülkeden büsbütün çıkarabilmek, işgalden kurtulmak için son ve kesin bir taarruz yapmak gerekiyor. Mustafa Kemal Paşa da bunun hazırlıklarına başlıyor.” kelamlarını kullanan Engin, “O devir tüm dünyanın gözü Anadolu’da. Her ne kadar Yunan işgali üzere olsa da perde ardında İngilizlerin olması, ortada dolaşan birçok casus… Hem İngiliz hem de Yunan casuslarından bu taarruzun gizlenmesi gerek. Harekat planları hazırlanıyor, ordu kumandanlarının bir ortaya gelip harekat planlarının anlatılması gerek. Zira tek bir darbeyle düşman ordusunun ortadan kaldırılması hesaplanıyor. Batı cephesi kumandanı İsmet Paşa, Genelkurmay Lideri Fevzi Paşa, 1. Ordu Kumandanı, Nurettin Paşa, 2. Ordu Kumandanı Yakup Şevki paşa, tüm kumandanların bir ortaya toplanıp harekat planlarını görüşmesi gerek. Tüm kumandanları aleni biçimde toplarsanız düşman, hazırlık olduğunu varsayım edecek. Lakin Mustafa Kemal Paşa tam bir kurmay zekasıyla şunu hesaplıyor, biz o denli bir şey yapalım ki karşı taraf hiçbir şeyden şüphelenmesin ve biz de kumandanlarımıza taarruz planlarımızı anlatalım. Bunun için bir futbol maçı düzenlemiştir” dedi.
“FUTBOL YALNIZCA FUTBOL DEĞİLDİR”
Karargah Akşehir’de olduğu için maçın Akşehir’de düzenlendiğini aktaran Engin, “Tüm kolordu mensupları da böylelikle Akşehir’e gelmiş oluyor. Karşı taraf şunu düşünüyor, bunlar futbol maçı için Akşehir’e geldiler. Halbuki o sırada Mustafa Kemal Paşa, Büyük Taarruz için hazırladığı planları futbol maçında kumandanlarına anlattı. Olayın tam merkezine futbol maçı gelmiş oluyor. Futbol maçı seyretmek mazeretiyle kumandanlar Akşehir’de toplandılar ve taarruz planları anlatıldı. Sonrasında da 26 Ağustos şafağında yapılan büyük taarruz, kazanılan kesin zafer ve ülkenin kurtuluşu. Tüm bunların merkezinde bir futbol maçı var. Günümüzde çok kullanılan bir kelam var, “Futbol yalnızca futbol değildir”. Mustafa Kemal Paşa kurmay subay zekasıyla 1922’de bunu keşfetmiş. Futbolun asla yalnızca futbol değildir gerçeğini burada yaptığı olayla da görmüş oluyoruz” sözlerini kullandı.
“TÜRKLER YALNIZCA FUTBOLLA İLGİLENİYOR”
Futbol maçının tertibiyle yabancı basında o periyot çıkan haberlere de değinen Engin, “İngiliz basınında o periyotta şöyle haberler çıkıyor, Türkler bu sırada yalnızca futbolla ilgileniyorlar, demek ki bir taarruz hazırlığı falan yapmıyorlar. Taarruza hazır değiller, rahat olabiliriz algısı onlara verilmiş oluyor. 26 Ağustos’ta dayanılmaz bir güçle Yunan istihkamlarına saldırıldığı vakit hiçbir şeyden habersiz çok ani yakalandılar. Hatta bir gece evvel Yunan subaylar kendi ortalarında Afyon’da bir balo düzenlediler. Onlar balo mahmurluğu içindeyken 26 Ağustos sabahı büyük bir atakla karşılaştılar, neye uğradıklarını şaşırdılar. Sonrasında perişan biçimde İzmir’e gerçek kaçmaya başladılar. Bütün bunların merkezinde 28 Temmuz’da oynanan futbol maçı var. Bizim tarihimiz açısından bu maçı çok önemsiyoruz. Bunu anmak ve ihya etmek istedik. Tam da 100. yıl vesilesiyle panelini gerçekleştirdik. Sonraki yıllarda da bu futbol maçının önemsenerek gündemde tutulmasını isteriz” dedi.
“FUTBOLU KAMUFLAJ OLARAK KULLANIYOR”
Panelde konuşmacı olarak yer alan Spor Tarihi Araştırmaları Derneği İdare Konseyi Lideri Barış Kenaroğlu da 100 yıl evvel oynanan maçın Türk tarihi açısından değerinin altını çizerek, “Büyük Taarruz’dan evvel Mustafa Kemal Paşa gününü ve planlarını komuta kademesine aktarırken bunu İngiliz istihbaratından gizlemek için bir futbol maçı tertip ediyor. Mustafa Kemal Paşa periyodun tanınan oyunu futbolu bir kamuflaj aracı olarak kullanıyor. Buradaki kıymetli nokta futbolun o devir insanları birleştirici bir güç olması. O maçta oynayan yalnızca bir kişiyi, Fenerbahçe ve Karşıyaka’da oynamış Kenan Or isimli kalecimizi biliyorduk ancak yaptığımız gazete taramalarında iki üç tane daha askerimizin ismine ulaştık. En büyük planımız Ulusal Savunma Bakanlığı arşivlerine başvurarak onları da bulmak olacak. Türk halkının verdiği ulusal uğraşın muvaffakiyete ulaşmasında futbolun kıymetli bir yeri var. Futbol o periyot ulusal bir bedel olmuştu. Mustafa Kemal Paşa ve komuta kademesi ulusal pahası kullanarak bir futbol maçı düzenlediler” sözlerini kullandı.
